Ontharding en vergroening van campus van PIVA

publish date
23.10.2025

De vergroening van de campus van PIVA en CVO Vitant in Antwerpen gaat in de loop van volgende maand van start. De schoolsite ondergaat tegen het einde van dit schooljaar een grondige groene transformatie binnen het Europese project ‘Cool Neighbourhoods’. Wat dit project uniek maakt, is de combinatie van natuurgebaseerde maatregelen met een circulaire, participatieve aanpak en wetenschappelijke metingen. Dankzij sensoren die deze zomer de temperatuur registreerden, is duidelijk geworden hoe sterk hitte lokaal verschilt. 

Start werken ontharding en vergroening van campus van PIVA & CVO Vitant
Samen met enkele cursisten van CVO Vitant wippen beide gedeputeerden de eerste klinkers op de speelplaats van de campus

De campus van PIVA en CVO Vitant in Antwerpen is één van de negen pilootlocaties binnen het internationale ‘Cool Neighbourhoods’-project, dat hittestress in steden en dorpen in België, Nederland, Frankrijk en Luxemburg aanpakt. De vergroening van de campus is een voorbeeld van hoe scholen een actieve rol kunnen spelen in de strijd tegen klimaatverstoring.

De provincie Antwerpen investeert samen met Europese Unie in het ‘Cool Neighbourhoods’-project. Met een totaalbudget van € 480.000, waarvan € 288.000 wordt gesubsidieerd door Europa, ondergaat de site aan de Desguinlei een grondige vergroening. De provincie past zelf nog € 192.000 bij om een aangenamere en hittebestendige leeromgeving te creëren.

Hitte-eilandeffect tot 5°C zichtbaar

Tijdens de hittegolf van augustus registreerden buitensensoren op de campus zes opeenvolgende dagen een temperatuur boven 25°C, waarvan vijf dagen boven 30°C. Op piekmomenten liep de temperatuur op tot gemiddeld 35°C - wat tot 5°C hoger is dan het referentiestation van het KMI buiten de stad. Vooral ’s avonds, wanneer de grijze speelplaats de warmte vasthoudt, werd het verschil het grootst: op 12 augustus om 23u bedroeg het temperatuurverschil exact 5°C. Deze data bevestigen dat de site onderhevig is aan hittestress en onderstrepen het belang van de lokale aanpak van ‘Cool Neighbourhoods’.

Ambitieuze ingrepen voor een klimaatrobuuste campus

Gedeputeerde Jan De Haes, bevoegd voor Klimaat, Milieu en Natuur: “In het centrum van de stad Antwerpen slagen we er niet alleen in om 1.500 m² te ontharden, ook planten we meer dan 40 extra bomen en leggen we meer dan 800 m² groen aan, waaronder een eetbare tuin. Vandaag stellen we al de eerste maatregel voor: de wadi op de speelplaats. Deze natuurgebaseerde ingrepen zorgen voor natuurlijke verkoeling, verminderen het stedelijke hitte-eilandeffect en maken de omgeving aangenamer. Bovendien stimuleren we duurzame mobiliteit door de vergroening en uitbreiding van de fietsenstalling.”

Zo zal al het water van het dak van het gerenoveerde gebouw van CVO Vitant naar twee nieuwe regenwaterputten lopen, met elk een capaciteit van 20.000 liter. Dat water zal gebruikt worden voor het spoelen van de toiletten en is ook aangesloten op een buitenkraantje. De overloop van de regenwaterputten gaat dan weer naar de wadi waarin het kan infiltreren. Deze wadi heeft een inhoud van 34 m³ en een oppervlakte van 82,6 m². Naast deze wadi wordt nog een ‘miniwadi’ gecreëerd aan de luifel op de centrale speelplaats zodat het water ook daar rechtstreeks in de bodem kan infiltreren. Ook aan de fietsenberging, die wordt uitgebreid, zal al het water afstromen en infiltreren in de bodem.

Circulariteit en duurzame leerkansen voor leerlingen

‘Cool Neighbourhoods’ op de campus van PIVA en CVO Vitant zet niet alleen in op vergroening, maar ook op circulariteit en educatie. Gedeputeerden Lemmens en De Haes wipten symbolisch de eerste klinkers, niet om af te voeren, maar om te hergebruiken. De gewipte klinkers krijgen een tweede leven op de site, bijvoorbeeld als zitbankjes waar leerlingen vanaf mei genieten van het nieuwe, verkoelende groen.

Ook de leerlingen en leraren worden betrokken bij het project. Binnen de lessen PAV (project algemene vakken) liet een leerkracht de leerlingen van het vijfde jaar in de opleidingen Bakkerij en Slagerij wiskundige oefeningen maken met de echte ontwerpplannen. De leerlingen berekenden hoe groot de ontharde zones zijn op de speelplaats. Op basis van schaaltekeningen zetten ze de ontwerpen van de architect om naar reële afmetingen en tekenden ze de boomkruinen uit op de speelplaats om een toekomstbeeld te schetsen.

“Dankzij de participatieve aanpak met leerkrachten ontstaan er nu al leerkansen in verschillende vakken: van oppervlakteberekening in de lessen wiskunde over determinatie van de planten in de eetbare tuin, tot reflectie over klimaat in PAV-lessen. Zo zijn we zeker dat ook na de oplevering in mei het project blijft leven in de klas én op de speelplaats”, vertelt gedeputeerde Luk Lemmens, bevoegd voor Provinciaal Onderwijs Antwerpen.

In de pers: